Oto niektóre z wielu adwentowych  tradycji, o które pytani byli uczestniczący w konkursowych zmaganiach:                          * Chodzenie po gwizdówce to kolędowanie rozpoczynane od trzeciej niedzieli Adwentu. W korowodzie najważniejszy był Gwiazdor lub Gwiazdka, którym towarzyszyły liczne postacie: zwierzęce – koza, kozioł, wilk, niedżwiedż, krowa, byk i bocian, który szczypał panny po łydkach; ludzkie – dziad z babą, którzy smagali rózgami dzieci, kominiarz smolący (wraz z diabłem) pannom twarze, Cygan prowadzący niedżwiedzia, Żyd, wojak prowadzący konia; nadprzyrodzone – anioł wprowadzający Gwiazdkę lub Gwiazdora, diabeł i śmierć z kosą (wchodzili na końcu); muzykujące (koniecznie z brumbasem**). Gwiazdor rozsypywał słomę na podłodze. Po wyjściu kolędników nie wolno było jej niszczyć. Służyła ona do szczęśliwego obwiązywania w wigilijną noc owocowych drzewek w sadzie. Na koniec figli dziad wyjmował żebraczy mieszek i zbierał datki.                                                                                               

*Chodzenie z szopką betlejemką połączone ze śpiewaniem kolęd, graniem. Należy do zwyczajów kociewskich. 

* Kolędników odwiedzających domostwa częstowano adwentowymi bułeczkami wypiekanymi z razowej mąki z dodatkiem rodzynek, cynamonu, kaszy gryczanej. Stanowiły one przedsmak świątecznych ciast. Na wierzchu znaczono je ukośnym rowkiem lub okrągłym dołkiem. Ilość nacięć/dołków odpowiadała kolejno mijanym tygodniom Adwentu.     

*25 XI, wypiekano pierwsze świąteczne pierniki, a ponieważ patronką tego dnia jest św. Katarzyna, stąd nazwa katarzynki. W przeddzień św. Mikołaja pieczono pierniki mikołajki, którymi obdarowywano dzieci.                                                                                                                                            

SZKOLNY  BIBLIOTEKARZ POLECA książki pozostające na stanie biblioteki: Roman Landowski „Dawnych obyczajów rok cały: miedzy wiarą, tradycją i obrzędem”; Izabela Podlaska, Miłosława Krogulska „Przesądy”; Hanna Szymanderska „ Polska Wigilia”, w których można przeczytać na temat w/w przytoczonych i wielu innych ciekawych adwentowych oraz bożonarodzeniowych i noworocznych tradycji.

** BRUMBAS. Ni to beczka, ni to bęben, co ogonem zamiata – to najdziwniejszy instrument kaszubski. Obecnie nadaje karny rytm kapelom ludowym, niegdyś najważniejszym jego zadaniem było nieokiełznane obrzędowe hałasowanie. [A.T.]